مروری بر ۱۷ اسم که نیم‌قرن سکاندار سینما بودند

به گزارش رویداد البرز، محمد خزاعی پس از سه سال از مدیریت سازمان سینمایی – مهم‌ترین و پرحاشیه‌ترین بخش‌ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی – کنار رفت تا یکی از مدیران زیرمجموعه خودش جانشینش شود.
او در حالی از سازمان سینمایی خداحافظی کرد که از ابتدای سال و هنگامی که هنوز دولت سیزدهم بر سر کار بود، شایعاتی مبنی بر برکناری او شنیده می‌شد ولی وزیر ارشاد وقت (محمدمهدی اسماعیلی) تاکید کرد که او تا پایان دولت سیزدهم حضور خواهد داشت. خزاعی سال گذشته در گفت‌وگویی با رویداد البرز، با بیان اینکه هیچ‌گاه ریاست سازمان برایش مهم نبوده و اگر احساس نمی‌کرد که ضررِ نبودنش برای سینما بیشتر نیست، در این موقعیت نمی‌ماند، گفته بود: سازمان سینمایی سازمان عجیبی است. پیچیده‌ترین و سخت‌ترین سازمان است؛ در حدی که اگر در حوزه اقتصادی مدیریت کنید، کار به این سختی نخواهد بود.  

خزاعی بیان کرده بود که روزشماری می‌کند تا به عالم تهیه‌کنندگی برگردد و اگرچه به عنوان دبیر جشنواره فیلم فجر حکم دارد، شنیده می‌شود که قصد انصراف از این ماموریت را دارد.
همچنین رائد فریدزاده در شرایطی بر مسند ریاست سازمان سینمایی می‌نشنید که وزارت فرهنگ، پیشینه او را به عنوان دبیر شورای عالی بین‌الملل سازمان امور سینمایی و معاون بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی، عضویت در کارگروه تخصصی سینمای فرهنگستان هنر، شورای فرهنگی کمیته ملی المپیک، شورای سیاستگذاری جشنواره جهانی فیلم، کارگروه تخصصی اقتصاد و فرهنگ اتاق بازرگانی، ‌ شورای پژوهشی و شورای نشر دانشگاه شهید بهشتی، همکاری با جشنواره بین‌المللی فیلم فجر و جشنواره بین‌المللی کودک و نوجوان به عنوان مدیر بین الملل و نیز داور جشنواره‌های بین‌المللی «زردآلوی طلایی» ارمنستان، «زیرو پلاس»، «پرسکوف» روسیه، «لبخند» هند و سینما حقیقت با سابقه ارائه، تألیف و انتشار آثار مختلفی در قالب کتاب و مقاله به زبان فارسی، انگلیسی و آلمانی درباره فلسفه، ادبیات، هنر و سینما داخل و خارج از ایران معرفی کرده است.
به بهانه انتخاب فریدزاده به عنوان سکاندار جدید سینما، اسامی۱۶ مدیری که در بیش از ۴۰ سال گذشته ریاست سازمان سینما را برعهده داشتند، مرور می‌شوند.  
حسین ترابی، مستندساز و کارگردان سینما که در اوایل انقلاب فیلم «تو آزادی» را با موضوع انقلاب اسلامی ساخته بود، پس از انقلاب به عنوان اولین سرپرست مرکز امور سینمایی کشور زمام سینما را در دست گرفت و تا سال ۵۸ و دوران وزارت حسن حبیبی در وزارت علوم عهده‌دار این مسئولیت بود.
پس از او محمدعلی نجفی از فروردین‌ سال ۱۳۵۸ تا مردادماه ۱۳۵۹ به عنوان سرپرست مرکز امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شد. این کارگردان سینما به عنوان رییس اداره نظارت بر نمایش فیلم در شورای انقلاب حکم گرفت و بنا بر گفته خودش فروردین سال ۵۸ امام خمینی(ره) و مهندس بازرگان در قم او را وادار به پذیرش این مسئولیت کردند و تا مرداد ۵۹ عهده‌دار این سمت بود.
بعد از این دوره، مهدی کلهر  از سال ۵۹ تا ۶۲ در مسند معاونت سینمایی حاضر بود.
در سال ۱۳۶۲ کمال حاج سیدجوادی که مسئولیت معاونت هنری را بر عهده داشت طی چند ماه سرپرستی معاونت سینمایی را نیز عهده‌دار شد.
فخرالدین انوار با یک دهه معاونت، بیشترین حضور را در رأس سینمای کشور داشته و از سال ۶۲ تا ۷۲ معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره‌های مدیریت خاتمی و لاریجانی در وزارت فرهنگ بوده است.
مهدی فریدزاده هم از سال ۷۲ تا ۷۴ معاون سینمایی مصطفی میرسلیم (وزیر وقت) بود.
در دو سال پایانی وزارت میرسلیم عزت‌الله ضرغامی در سال‌های ۷۴ تا ۷۶ در معاونت سینمایی حضور داشت.
زنده‌یاد سیف‌الله داد نیز در دولت اصلاحات معاون سینمایی عطاءالله مهاجرانی شد و این کارگردان که فیلم انتخاباتی محمد خاتمی را نیز ساخته بود از سال ۷۶ تا ۸۰ سینمای ایران را مدیریت کرد.
محمد حسن پزشک که در دوره‌ای مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی و نیز مدیر عامل موزه سینما بود، در سال‌های ۸۰ و ۸۱ در کنار احمد مسجد جامعی سکاندار سینمای ایران شد که بصورت غیرمنتظره در آستانه برپایی جشنواره فیلم فجر در حالی که کاتالوگ جشنواره نیز با پیام او چاپ شده بود به دلیل بیماری، جای خود را به معاون بعدی داد.
محمد مهدی حیدریان -مدیر وقت سیمافیلم – از سال ۸۱ تا ۸۴ معاون سینمایی وزارت احمد مسجد جامعی بود.
با آغاز به کار دولت محمود احمدی‌نژاد محمدرضا جعفری جلوه – مدیر وقت شبکه یک سیما – معاون سینمایی محمدحسین صفارهرندی (وزیر فرهنگ و ارشاد دولت نهم) شد و از سال ۸۴ تا ۸۸ این مسئولیت را برعهده داشت.
جواد شمقدری در دولت دهم به عنوان معاون سینمایی که در این دوره، معاونت به سازمان سینمایی تبدیل شد، حکم گرفت. این کارگردان که فیلم انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد را طی دو دوره ساخته بود به عنوان مشاور هنری رییس جمهور فعالیت داشت و از سال ۸۸ در کنار سید محمد حسینی – وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی – بر مسند سینمای ایران حضور پیدا کرد و تا نیمه اول سال ۹۲ این مسئولیت را برعهده داشت.
با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، حجت‌الله ایوبی از سال ۱۳۹۲ ریاست سازمان سینمایی را برعهده گرفت و مدیریت او تا ۱۶ اسفندماه سال ۱۳۹۵ ادامه داشت.
بعد از او محمدمهدی حیدریان بار دیگر برای ریاست بر سینما حکم گرفت و تا آبان سال ۱۳۹۷ سکاندار سینما باقی ماند.
حسین انتظامی که این روزها معاون توسعه توسعه مدیریت و منابع سیدعباس صالحی (وزیر فرهنگ دولت چهاردهم) است، از ۲۶ آبان سال ۱۳۹۷ حکم سرپرستی و اردیبهشت سال بعد حکم ریاست سازمان سینمایی را دریافت کرد.
پس از او از هفتم مهرماه سال ۱۴۰۰ با تغییر دولت، محمد خزاعی؛ جانشین انتظامی شد و امروز پس از سه سال، رائد فریدزاده به ساختمان سازمان سینمایی در میدان بهارستان رفت.
۲۴۳۵۷